Süt Danası,Düve ve Sığır Nedir,Ne Anlama Geliyor?

Marketler de,kasaplar da ve dahası et satan her yerde büyükbaş etlerinin genel satış ismi "Dana Eti" olsa da,Dana eti kendi arasın da gruplara ayrılmaktadır.Aslında tükettiğimiz büyükbaş hayvan ailesinin genel adı sığır.Bunun dışın da kendi araların da yaş ve cinsine göre isimler alıyor.

Buzağı:0 aylık – 6 aylık inek yavrusu, erkek ya da dişi olabilir. Yabancı kaynaklarda “baby beef” diye geçiyor.

Dana: 6 aylık – 15 aylık inek yavrusu, erkek dana veya dişi dana olabilir. İngilizcede “veal” Fransızcada “veau” kelimesini karşılığı.

Düve: Doğum yapmamış dişi inek yavrusu.

Tosun: 15 aylık – 2 yaş arası erkek inek yavrusu

İnek: 2 yaş ve üzeri dişi sığırlar.

Boğa: 2 yaş ve üzeri erkek sığırlar.

Öküz: Kısırlaştırılmış boğalar.

Ancak hatırlatmamda fayda var ki, yukarıda özetlediğimiz isimler veterinerlerin kullandığı teknik ayrımlar.Et alım/satımında kullanılan sınıflar/terimler bu kadar detaylı değil ve sadece 3 ana gruba ayrılıyor:

Düve: Doğum yapmamış dişi.
Dana: Erkek, tabii ne kadar genç o kadar makbul.
Sığır: Doğum yapmış dişi.

Süt danası nedir?
Süt danası ifadesini hepimiz duymuşuzdur,ancak yukarıdaki listede süt danasını görmeyince şaşırmış olabilirsiniz. Türkiye’de uzmanlar süt danası diye bir ifadeyi kabul etmiyor. Yurtdışı kaynaklar da bulabildiğim kadarı 5 aylığa kadar olan ve sadece sütle beslenmiş buzağıya süt danası deniyor.Ağırlıkları yaklaşık 200-250 kg arasında oluyor.Aslında en basit ifadesi ile süt danası denildiğinde kastedilenin buzağı olduğunu kabul edebiliriz. Ancak hatırlatmam gerekir ki, Türkiye’de verimlilik nedeni ile 18 aylıktan daha genç hayvanların kesimi yapılmıyor.

Bu hayvanlardan en lezzetlisi hangisidir?
Lezzeti belirleyen en önemli unsur bildiğiniz gibi etin sulu olması. Bilmeliyiz ki, hayvan yaşlandıkça etinin içindeki su oranı azalıyor.15 aylık bir hayvanın etinin sululuk oranı ortalama %75’lerdeyken, hayvan yaşlandıkça etin içindeki su oranı %55’lere kadar azalıyor. Dolayısı ile hayvan ne kadar gençse o kadar iyi. Genç hayvanın etinin yaşlı olanlara göre daha pembe olacağını da ek bilgi olarak paylaşayım.

Pekiyi ya cinsiyet?

Dişi hayvan mı yoksa erkek hayvan mı daha makbuldür? Açıkçası bu konuda durumu belirleyen; dişinin doğum yapmış olup olmaması. Yani doğum yapmamış dişi, aynı yaştaki erkekten daha lezzetli, ama eğer doğum yaptıysa durum değişiyor.

Dolayısı ile lezzetine göre listeyi sıralarsak;

1.Buzağı (Ama verimli olmayacağından Türkiye’de bulmanız nerdeyse imkansız)
2.Dişi Dana
3.Erkek Dana
4.Düve
5.Tosun
6.İnek
7. Diğerleri

Ya da listeyi bulunabilecekler arasında sınırlayıp, sektörün kullandığı jargona uyarlarsak;

1.Düve
2.Dana
3.Sığır

Ne yazık ki, ete bakarak, hele ki kemiksiz bir ete bakarak etin yaşını ve cinsiyetini tahmin etmek çok zor. Dolayısı ile bu konuda, yani etin ne eti olduğu konusunda ancak kasabınıza güvenebilirsiniz.