Perakende ticaret, yüzlerce yıldır günlük hayatın temel taşlarından birini oluşturuyor. Başarılı yüz yüze iletişim, perakendenin her alanında, hedeflenen sadık müşteri yoğunlunun elde edilmesinde en önemli parametrelerden biri kabul edilmekteydi. Peki halen öyle mi acaba?
Kaçımız, gittikçe fabrikasyon hale gelen dev perakende zincirlerinin mağazalarını reyon görevlilerinin ya da satış danışmanlarının güler yüzü ve ya sorun odaklı yaklaşımlarına göre tercih ediyoruz? Hangimizin, dev alışveriş merkezlerindeki hiper mağazalar içerisinde yıllardır etini, yemeklik ya da köftelik kıymasını her seferinde aynı özenle hazırlayan; aldığı ceketin kol boyundan pantolon paçasının genişliğine kadar tercihlerini hatırlayan ‘tanıdık’ tezgahtarları, ‘bildik’ kasapları var?
Mesela ben her zaman inek sütünden yapılmış sert, az yağlı ve 9 ay bekletilmiş Ezine beyaz peyniri tercih ederim. Bu tercihimi soru cümlesi şeklinde kullandığım pek çok reyon görevlisinden aldığım ortak cevap ise ‘bizde sadece bunlar var’ (eliyle önündeki reyonu gösteriyor). Elbette görebiliyorum ama beklediğim cevap bu değil ki.
Bir mesela da tekstil perakendeciliğinden gelsin o zaman… Çift yırtmaçlı, lacivert blazer ceketiniz var mı? Bu sene kareli, tek yırtmaç, slim fit ceketler moda cevabı geliyor karşıdan. Peki ama benim arzum modası geçmeyen bir ceket ve sence slim fit bir ceket giyebilecek gibi mi duruyorum demek gerekiyor aslında ama susuyorum genellikle ve teşekkür edip çıkıyorum. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün değil mi?
Perakende ticaret, iletişim teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte önce radyoyu daha sonra televizyonu ve en sonunda interneti keşfetti. Büyük bir hızla yüz yüze iletişimden aslında iletişimsizliğe doğru evrildi. Artık derdimizi anlatacak çağrı merkezleri de yerini ‘sıkça sorulan sorular’ sayfalarındaki klişe cevaplara terk etmeye başladı. Alışverişin hızı arttı artmasına da tatmin hem tedarikçi için ve hem de tüketici için aynı seviyede arttı mı acaba?
Robotlaşan satış temsilcilerinden, çağrı merkezlerinden, reyon sorumlularından aldığımız ya da tam anlamı ile alamadığımız cevaplardan bıkkınlık gelmişken başka gelişmeler hız kazanmaya başladı. İnsanlaşan, karşısındaki müşterinin duygusal durumunu, beynini oluşturan ‘yapay zeka’ yazılımları ile algılayan ‘perakende robotları’ Japonya ve ABD’de mağazalarda yerlerini almaya başladı.
FORTUNE® 50 içerisinde yer alan ve NYSE’de işlem gören ABD, Kanada ve Meksika’da mağazaları bulunan Lowe’s Companies Inc. ile Silikon Vadisi merkezli Fellow Robot teknoloji şirketlerinin, Singularity University ile birlikte geliştirdikleri ‘Fellow’ isimli otonom robot iki yılı aşan bir süredir firmanın belli mağazalarında başarı ile deneniyor. Henüz mağaza içi çalışanların yerini alması mümkün görünmese de firmanın müşteri ve çalışanları arasındaki iletişimin geliştirilmesi açısından büyük aşama kaydedilmesini sağlamış Fellow.
Diğer yandan Japon teknoloji devi SoftBank uzun zamandır ‘Pepper’ adını verdiği perakende robotunu 2.500’ü aşkın noktada kullanıma sunmuş bulunuyor. Pepper havaalanlarından çok katlı mağazalara kadar pek çok noktada gülen yüzü, sempatik el hareketleri ve sevimli konuşması ile mutlu müşterilere yorulmadan hizmet ediyor. Ne istediğinizi, ruhsal durumunuzu algılıyor ve ona göre sorularınızı cevaplıyor. Şimdilik Japonya dışında sadece Taiwan’da ilk yurtdışı deneyimini yaşıyor. Dünyaya açılması çok uzun zaman almayacak gibi görünüyor. SoftBank bu alandaki çalışmalarını geçtiğimiz ay içerisinde yapmış olduğu iki dev satın alma operasyonu ile daha da yoğunlaştırdı. Boston Dynamics ve Schaft’ı bünyesine katan SoftBank Group, yapay zeka temelli insansı robot konusunda dünyanın bir numaralı şirketi haline gelmeyi hedefliyor.
Ne dersiniz, çok yakın gelecekte perakende ticarette robotlaşmış insanların yerini insanlaşmış robotların aldığını görür müyüz?
İnsanın bütün rahatlığı alışkanlıkta gizlidir, alıştığımız hoş olmayan bir şeyi bile kaybetmekten korkarız.Wolfgang Van Goethe
Bu makale Digi Ülke Direktörü Onur Günay tarafından kaleme alınmıştır.
Yorum Gönder