Bizim ülkemizde, mağaza içi görsel sunumda Wal Mart’tan daha başarılı perakendeciler bulunmaktadır. Örneğin meyve sebze, şarküteri, et ve pastane bölümlerinde daha çekici hizmet reyonları olan perakendecilerimiz vardır.
Peki o zaman bu şirketin başarısı nereden kaynaklanmaktadır?
Satış alanının verimli kullanılmasından, tüketici tercihinin sahaya iyi ve hızlı yansıtılmasından…
- Buna katkı sağlayan da, alan yönetimi ile lojistik başta olmak üzere bütün şirketi teknolojinin yönetmesidir.
- Bunlara ilaveten iki husus Wal Mart’ı bu derece büyümeye teşvik etti; supercenter boyutunda büyük mağazalar açmak ve denizaşırı ülkelere açılmak.
- 15.000 metrekare mağazada aradığınızı bulamamak veya bulmak için zaman kaybetmek söz konusu değildir.
- Orta teşhirler, ait olduğu kategoriye ayrılan alan içindedir.
- Siyah fiyat afişleri sadece aksiyon ürünler için değil, örneğin orta teşhirlerdeki bütün ürünlerde ve özellikle meyve sebze gondollarının etrafında ve üstünde de kullanılmaktadır. Bizim bazı mağazalarda fiyat etiketini bir türlü bulamayan müşteriye orada rastlanmadığını rahatça söyleyebiliriz.
- Koridorlar rahat yürüyüşe imkan verecek ölçüde geniştir.
- Ürüne göre ayarlanmış raf aralıkları maksimum ürün yerleşimini sağladığı gibi müşterinin odaklanmasını da kolaylaştırıyor. Bizde ise birçok mağaza rafında ürün üzerinde boşluk bırakıldığı gibi fazla istif sebebiyle de kaza oranı artmaktadır.
- Meyve sebzeyi ağırlıkla dökme satıyorlar, ancak yığma teşhir yapmıyorlar. Plastik kasa veya sepette teşhir ediyorlar. Ya da ortası yükseltilmiş tezgahta doyurucu teşhir imajı veriyorlar. Elbette paket içinde sattıkları çeşitler de var. Açık satılanlar; elma ve armut çeşitleri, şeftali, muz, portakal, ananas, avokado, domates, patates, soğan, biber çeşitleri, salatalık, brokoli, kavun, karpuz, yani neredeyse hepsi. Görüldüğü gibi en hassas çeşitler bile dökme satılıyor.
Bizde ise tamamını ambalaja sokarak fireden kurtulma gibi bir yanlış anlayışa kimse karşı çıkmıyor.
Fire, toplama ve boylama işlemi sırasında en çok bahçede ve tarlada veriliyor.
Fire, hasattan sonra ‘hızlı soğutma’ işleminin gecikmesinden dolayı veriliyor.
Fire, standart olmayan taşıma kapları sebebiyle yolda veriliyor.
Fire, yanlış yığma teşhir sebebiyle tezgahta veriliyor.
Bütün bu süreçlerdeki aksamayı, ürünü ambalaja sokarak telafi edemezsiniz.
Üstelik bu şekilde ambalaja giren ürün daha fazla fire verir ve satışı da düşer.
Zira semt pazarı dökme malı ‘seç-al’ sistemi ile satarken, tüketici neden hâlâ ambalajlı ürün için markete sadık kalsın ki?
Evet, Amerika’da da semt pazarları aynen bizde olduğu gibi dökme ürünü seçtirerek satıyor.
Wal Mart ise hem yukarda saydığım fire gerçeğini, hem de pazar şartlarını iyi bildiği için dökme teşhire devam ediyor. Amerika’da discount zincirler hariç bütün perakende zincirler de aynı şekilde satış yapıyorlar, kanun koyucu da ambalaja girmesi konusunda ısrarcı olmuyor.
- Giyim kuşam ve tekstil bölümünde kaliteleri vasattır. Ancak hedef kitlesinin arzusu da bu yolda olduğu için bu konuda kalite artırıcı zorlamaya girmiyorlar.
- Şirketin kurucu felsefesi; “Wal Mart müşterisinin bir ürünü başka yerde daha ucuza bulamayacağından ve memnun kalmadığında iade edebileceğinden kesinlikle emin olması” üzerine oturmaktadır.
- En fazla eleştiri alan tarafları ise; yetkili çalışanlara oldukça bonkör davranırken, saatlik çalışanlara karşı düşük ücret benimsemeleridir.
- E Ticarete doğru ciroların kaydığını ilk farkeden ve en erken tedbir alan da Wal Mart’tır. Amazon ile başlattığı savaş çoktan lojistik alana sıçramış durumdadır. Daha önce Jet.com ve Deliv adlı iştirakleriyle yeni teslimat modelleri deneyen Wal Mart, bu defa akıllı kilit August ile müşterilerin evine girecektir. August akıllı kilit ve kamera sahibi olan Wal Mart müşterileri, ‘Geldik, evde yoktunuz’ gibi kurye notunu artık görmeyecekler. Kurye elemanı ürünü eve veya işyerine getirdiğinde tek seferlik açılış kodunu kullanarak eve girecek ve ürünleri içeri bırakacaktır. Bu arada eve giriş yapıldığına dair bildirim alan ev sahibi, kuryenin hareketlerini kameradan izleyebilecektir.
- Bir diğer uygulama; müşterilerin online siparişlerini gelip alabileceği dev kioskların mağaza içlerine inşa edilmeye başlanmasıdır. Wal Mart’ın “Pickup Towers” dediği kiosklar yaklaşık 5 m. yüksekliğe ve 2.5 m. genişliğe sahip ve online alışveriş sonrası size verilen barkod ile çalışıyor. Siparişi almaya gelen müşteri barkodu kioska okutuyor ve yaklaşık 45 saniye içersinde siparişler teslim alınmaya hazır şekilde önüne geliyor (Kaynak: Webrazzi).
Görüldüğü gibi Wal Mart hem e ticareti önemsemekte, hem de bu formatın şampiyonu Amazon’u en önemli rakip olarak değerlendirmektedir. Elbette Amazon’da boş durmayıp, aynen rakibinin yaptığı gibi onun kulvarına girmeye karar vermiştir. Fiziki mağazalara start verdiği gibi inorganik büyümeyi de programa almıştır. Bundan sonraki yazımın konusu da budur.
“E ticaret bizi etkilemez” diyen Alışveriş Merkezleri Derneği Başkanı Hulusi Belgü’nün kulakları çınlasın!
Bu makale perakende uzmanı Ercüment Tunçalp tarafından kaleme alınmıştır.
Yorum Gönder