FAZLA MESAİ YAPTIĞINIZI İSPAT EDEMEZSENİZ HAKKINIZI DA ALAMAZSINIZ!
İş Hukukunda fazla çalışma sürelerini ispat yükü işçiye aittir. İşçi, fazla çalıştığı iddiasında bulunuyor ise bu iddiasını kanıtlamak, hakimi bu konuda ikna etmekle yükümlüdür. Bu nedenle işçi, çalıştığı süre boyunca atmış olduğu imzalara önem vermeli ve her belgenin ileride açılacak davalara etki edebileceğini unutmamalıdır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi, elindeki belgeleri mahkemeye sunacak, ilgili kurumlardan getirtilmesini istediği evrakları talep edebilecektir.
Fazla mesai süreleri hangi delillerle ispat edilebilir?
1) Ücret Bordrosu: Ücret bordroları, fazla çalışma sürelerinin ispatında kullanılan en önemli delillerden biridir. Nitekim bazı işverenler, bordroları işçilerine imzalatmakta ve ileride doğacak ihtilafların önüne geçmektedir. Bordroda işçinin imzası varsa ve bu imzanın sahte olduğuna yönelik bir iddia da yoksa, bordro kesin delil sayılacaktır. Şayet bordro üzerinde bulunan ve işçinin olduğu iddia edilen imza sahte ise; bordro delil niteliğini kaybedecektir.
Bordroda, işçinin imzası var ise ve fazla çalışma ücretlerinin ödendiği bordrodan anlaşılıyorsa işçinin fazla mesai ücreti alması mümkün değildir. Bordroya imza atan işçi, bordro üzerine bir kayıt düşebilir. Hukuk dilinde buna “ihtirazi kayıt” denilmektedir. Bordro üzerine “fazla çalışmaya ilişkin alacağım daha fazladır” veya “fazla çalışma ücretimi almadım” şeklinde düşülen ihtirazi kayıtlar, dava aşamasında işe yarar ve işverenin ibraz ettiği bordroları kısmen veya tamamen geçersiz kılar.
Ücret bordrosu imzasız ise kural olarak delil teşkil etmez. İmzasız ve ihtirazi kayıtsız bordrolarda; ödemeler banka üzerinden gerçekleşmişse ve her ay farklılık gösteren ödemeler varsa işçi, fazla çalışmalarını yazılı delillerle ispat etmekte zorundadır.
2) İş yeri Kayıtları: Fazla çalıştığını ispat etmek isteyen işçi, iş yeri giriş-çıkış kayıtlarını da ilgili mahkemeden talep edebilir. Bunun üzerine mahkeme işverenden bu kayıtların teslim edilmesini ister. Bugün birçok iş yeri, işçilerine giriş ve çıkışlarda imza attırmaktadır. Hatta teknolojik gelişmelerle birlikte işçiler, iş yerlerine turnike sistemleri veyahut parmak izi sitemleri ile girmekte ve giriş çıkış saatleri detaylı olarak dökümlerde görülmektedir. Böyle bir sistemin varlığı halinde bu dokümanlar kuvvetli birer delil olacak ve fazla mesainin hesaplanmasında önemli rol oynayacaktır.
3) İşyeri Yazışmaları: Fazla mesaiye kaldığını iddia eden işçi, işyeri içerisinde yapılan işe dair olan veyahut olmayan yazışmalarını delil olarak sunabilir ve bu evraklar Mahkemece dikkate alınır. Bunun için de çalıştığı süre içerisinde imzaladığı imzaladığı depo giriş kaydı gibi makbuz ve belgelerin bir fotokopisini alabilir, fotosunu çekebilir. Bunları yaparken işçinin dikkat çekmemesi şarttır, aksi takdirde işten atmaya gerekçe yapılabilir.
4) Tanık Beyanları: Yazılı belgeler ile işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığını tespit edilemiyor veya tespit edilmesine rağmen bazı hususlarda eksiklikler mevcut oluyor ise tanık beyanı en önemli delil konumuna gelecektir.
Maalesef işçi çalışırken yeterli delil saklanmadığı için ve işveren de kendi aleyhine olacak delilleri mahkemeye teslim etmeyeceği için fazla çalışma ücretinin tahsiline ilişkin açılacak iş davasında en önemli delil tanık beyanları olacaktır. Nitekim çoğu zaman işyerinde gerekli evraklar olmayacak ve mahkemeye ibraz edilemeyecektir. Hal böyleyken fazla çalışmaya ilişkin süreler tanık beyanlarıyla belirlenecek ve dava bu beyanlara göre sonuçlanacaktır. İşbu nedenle hem seçilecek tanıklar hem de tanıkların beyanları çok önemlidir. Şayet davacı işçi ile kısa bir süre birlikte çalışmış bir tanık, çok faydalı olmayacağı gibi davacı işçinin iş arkadaşı olmayan bir tanığın da beyanlarına itibar edilmeyecektir.
İş davaları, tanık beyanlarına göre şekillendiğinden ötürü, davacı işçi ve işçi avukatı seçeceği tanıkları iyi irdelemeli ve davanın, bu tanık beyanlarına göre sonuçlanacağını bilmelidir. Bununla birlikte, aynı işverene karşı davası olan tanıkların da beyanları çoğu mahkemece kabul edilmemektedir.
Yorum Gönder